Met vastestoftechnologie bouwt Big Ass Battery reusachtige batterijen waarmee op bouwplaatsen zwaar elektrisch materieel kan worden opgeladen. Compacter dan bestaande systemen en veel brandveiliger, verzekert het jonge Brabantse bedrijf.
De scale-up maakt als eerste van de aanbieders van batterijsystemen gebruik van solid state-technologie. De stroom wordt dus niet opgeslagen in een vloeibaar elektrolyt zoals bij de populaire lithium-ion-batterijen, maar in een vaste stof. Dat is weliswaar ietsje zwaarder, maar gewicht speelt volgens Nico van Dijk een minder grote rol bij de toepassingen waar Big Ass Battery op mikt. ‘Veel minder in elk geval dan in de auto-industrie waar elke kilo gewichtsbesparing het bereik een klein beetje vergroot.’
Groot voordeel van vastestoftechnologie is volgens de commercieel directeur van Big Ass Battery dat die minder gevoelig is voor brand. Je kunt volgens Van Dijk een riek door een cel heen prikken, of de batterij van een paar meter hoogte laten vallen, zonder dat er ook maar iets gaat branden. Dat maakt de technologie veel veiliger in gebruik. De opslagcapaciteit is ook nog groter en ze gaan langer mee, terwijl de technologie volgens Van Dijk even stil en schoon is als concurrerende batterijsystemen.
De initiatiefnemers van Big Ass Battery begonnen twee jaar terug in een bedrijfshal in Son met hun activiteiten. Ze stellen de batterijpakketten zelf samen met cellen die ze inkopen. Aanvankelijk richtten ze zich op organisatoren van festivals, die hun terreinen tot nu toe vaak van stroom voorzien met lawaaiige en stinkende dieselaggregaten. Het eerste product van Big Ass Battery was een grote cilindervormige batterij. Een reusachtige penlight eigenlijk.
De bedrijfsnaam drukt volgens Van Dijk vooral de bravoure uit, waarmee de oprichters de batterij- en stroomvoorzieningsmarkt willen opschudden. ‘Het klinkt stoer en groot. Precies wat ons product is.’ Hij weet ook dat klanten die op Google naar het bedrijf zoeken maar de toevoeging battery vergeten in te tikken, soms op pornosites of in andere duistere krochten van het internet terechtkomen. ‘Dat levert wel eens ongemakkelijke reacties op.’
De festivalmarkt ging door de Corona-pandemie compleet onderuit, terwijl de bouw juist floreerde en tegelijkertijd de elektrificatie van materieel een enorme vlucht nam. Ook de vraag naar tijdelijke opslag van groene stroom nam de laatste jaren sterk toe, net als de behoefte aan peak shaving om schommelingen op het stroomnet op te vangen.
De batterijen van Big Ass Battery hebben bovendien dusdanige capaciteit dat wie bijvoorbeeld zijn bedrijfsaansluiting op het stroomnet wil verzwaren, ook een tijdje uit de voeten kan met een batterij. ‘Want de wachttijden voor een aanvraag zijn tegenwoordig lang en het kan zomaar een jaar duren voordat de netbeheerder daarvoor langskomt. Onze batterij kan ’s nachts worden bijgeladen via de bestaande netaansluiting en springt onmiddellijk bij zodra er een piekvraag ontstaat.’
Wegenbouwer Hanenberg heeft op een werk in Den Bosch inmiddels een 100 kWh-systeem van Big Ass Battery in gebruik genomen. Daarmee worden de trilplaten opgeladen en de twee wielladers die de aannemer inzet bij de reconstructie van een weg. Bij een groot infraproject in de regio Rotterdam wordt binnenkort een systeem met een capaciteit van 500 kWh in gebruik genomen. Van Dijk is bovendien met een paar grote aannemers in gesprek over de verkoop van meerdere systemen met een capaciteit tot wel 1,5 MWh. Daarmee kan zwaarder materieel, zoals grotere kranen en graafwerktuigen (300-400 kW), worden bijgeladen tijdens de koffie- en lunchpauze en op andere momenten dat ze even stilstaan.
Die grotere systemen passen niet meer in de cilinder, maar worden ingebouwd in een 10-voetscontainer. Die vraagt niet meer ruimte dan één parkeerplek. Dat is volgens Van Dijk ongeveer drie keer zo klein als bestaande systemen met dezelfde capaciteit.
Goedkoop zijn de batterijen niet. De kosten voor één systeem variëren van 100.000 tot ruim 1 miljoen euro. Afhankelijk van de gewenste capaciteit en eventuele aanvullende wensen, zoals de toevoeging van snelladers voor personenauto’s. De subsidieregeling Schoon en Emissieloos Bouwmaterieel, die binnenkort in werking treedt, gaat de financiële pijn voor gebruikers mogelijk verzachten, al is nog niet precies bekend hoeveel. De Big Ass Battery valt onder de categorie A2.6 (mobiel batterijpakket voor off-grid-stroomvoorziening vanaf 100 kWh). Binnenkort publiceert de RVO de precieze voorwaarden.
Zowel de cilindervormige als de containerversie van de Big Ass Battery wordt geconditioneerd met behulp van een ingebouwde warmtepomp. ’s Winters worden de batterijen daarmee warm gehouden als ze niet in gebruik zijn, terwijl ze ’s zomers juist worden gekoeld. Op die manier blijven de stroomverliezen beperkt en werken de batterijen het meest efficiënt.
Verwarming, koeling en regeling vragen ook wat energie, maar daar is bij de opgave van de capaciteit rekening mee gehouden. ‘Onze 1 MWh-batterij heeft eigenlijk een wat grotere capaciteit. Hiermee vangen we het verbruik van het systeem zelf af en bouwen een marge in waarmee we de levensduur verder verlengen.’
Big Ass Battery maakt de opslagsystemen grotendeels zelf. De toenemende vraag naar grotere systemen noopte het bedrijf op zoek te gaan naar meer ruimte en zo kwam het terecht van Son in buurgemeente Nuenen. Binnenkort wordt de productie verder gerobotiseerd, waarmee het jonge bedrijf de batterijpakketten sneller kan assembleren uit de ingekochte cellen.
Tekst: Ad Tissink; foto Henk van Esch