De toenemende vraag naar duurzaam materieel heeft flinke gevolgen voor de verhuursector. Er moet geïnvesteerd worden, maar er verandert meer. Huurbedrijven anticiperen niet alleen op de vraag, maar gooien ook hun kennis in de strijd om het voortouw te nemen in de route naar een emissievrije toekomst.
Lees verder
In de Benelux is Boels Rental al jarenlang de grootste speler op de verhuurmarkt. Volgens Robert Tans, salesdirector bij Boels, brengt deze positie een verantwoordelijkheid met zich mee. ‘Er is voor verhuurders een leidende rol weggelegd in de discussie over emissieloos werken’, zegt Tans. ‘Daarvoor is de samenwerking met fabrikanten van groot belang.’
Minder uitstoot? Er is geen weg terug
Tegelijkertijd is de rol van de verhuurbedrijven relatief. Het gros van de fabrikanten van bouwmachines produceert voor de wereldwijde markt en daar spelen vaak andere belangen mee dan het streven naar een emissievrije bouwplaats. ‘Toch is het terugbrengen van de uitstoot van de bouw- en infrasector een kwestie die vroeg of laat mondiaal zal zijn. Er is geen weg terug', meent Tans.
De salesdirector van Boels stelt vast dat de verhuursector in wezen sowieso een bijdrage levert aan een lagere uitstoot, puur en alleen al door de efficiëntie die een flexibele schil van bouwmaterieel met zich meebrengt. ‘Het produceren van een machine levert nog steeds veel emissie op, ook als het een emissievrije machine is. Als die machines optimaal worden benut, levert dat een enorme winst op ten opzichte van een wereld waarin alle bedrijven hun eigen machines bezitten en deze vervolgens een groot deel van de tijd laten stilstaan.’
Verhuurders als proeftuin voor fabrikanten
Door als tussenstation te fungeren tussen de fabrikanten en de eindgebruikers lopen de verhuurbedrijven wel een risico. ‘Wij zijn voor de fabrikanten een soort proeftuin. Zeker nu de ontwikkeling van emissievrije machines in een transitiefase zit, zullen veel bedrijven in de bouw- en infrawereld er vaker voor kiezen om machines te huren in plaats van er zelf veel geld in te investeren, met het risico dat de technologie die ze daarmee in huis halen snel achterhaald is. Dat risico komt voor rekening van de verhuursector, maar ik ben van mening dat wij daarin de kar moeten trekken. Voor de fabrikanten zijn wij de ogen en oren in hun afzetgebied, en wij hebben in ruil daarvoor invloed op de koers die zij varen, al is die invloed maar beperkt. Uiteindelijk werken we allemaal naar hetzelfde doel toe: de gebruikers, de verhuurders en de fabrikanten.’
De hele benadering van omgaan met energie moet op de schop
Telematica sterk in opkomst
Als een van de belangrijkste ontwikkelingen noemt Tans het toenemend gebruik van telematica. ‘We gaan toe naar een bouwplaats met machines die voortdurend met elkaar in contact staan. Daarvoor is het belangrijk dat we alle data samenbrengen op één platform, zodat er zo min mogelijk barrières zijn voor de gebruikers.’ De Scandinavische tak van Boels is op dit moment deze vorm van digitalisering van de bouwplaats en het dataplatform in de praktijk aan het toepassen.
Tans: ‘Je moet niet onderschatten wat voor verschil het maakt als je ervoor kunt zorgen dat er precies genoeg en precies de juiste machines staan en er geen overcapaciteit is. Daarmee kun je in deze transitiefase de emissie op de bouwplaats flink omlaag brengen. Voor ontwikkelingen als de Stage V-motor en emissiearme brandstoffen als HVO en GTL is in deze fase een grote rol weggelegd.’
Veel ondernemers kijken de kat uit de boom
Voor de grotere verhuurbedrijven brengt die transitiefase flinke mogelijkheden met zich mee. ‘De technologische ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid gaan als een dolle’, stelt Berrie Boer van 123 Machineverhuur vast. ‘Iedereen in de sector is er nu wel van overtuigd dat emissieloos werken de toekomst is. Alleen hoe die toekomst eruit gaat zien is nog niet helemaal duidelijk. Daarom kijken veel bedrijven de kat nog even uit de boom. Want welke technologie moeten ze straks gaan gebruiken: elektrisch, waterstof, hybride, of toch maar Stage V? In de tussentijd moet er wel schoon gebouwd worden en dus zie je dat meer en meer bedrijven overstappen op het huren van de nieuwste machines.’
Boer neemt de inrichting van de stroomvoorziening op een bouwplaats als uitgangspunt. ‘Daar wordt gekeken welke machines en apparaten allemaal stroom nodig hebben, van de elektrische graafmachines tot het koffiezetapparaat. Dat vermogen wordt bij elkaar opgeteld en daar wordt de capaciteit van een aggregaat door bepaald. Terwijl het gaat om een piekmoment. Die 60 of 80 KW/h is alleen nodig als alles wordt opgestart. De eerste die op de bouwplaats aankomt zet dat aggregaat aan, en het grootste deel van de dag wordt het amper belast en staat het stationair te pruttelen.’
Elektrische machines voor de bühne?
Dat kan beter, en dus hebben hybride aggregaten de laatste tijd een hoge vlucht genomen. Hierbij zorgt een batterijpakket voor de directe stroomvoorziening. Zonnepanelen en/of windwokkels laden het pakket op en pas als de capaciteit onder de 20 procent komt, springt het dieselaggregaat bij. Dit aggregaat voldoet aan de hoogste Stage V emissie-eisen.
Boer: ‘Het is belangrijk dat mensen weten hoe zo’n hybride aggregaat werkt. Want anders krijg je sceptische reacties over elektrische machines die voor de bühne een groen imago moeten hooghouden, terwijl buiten het zicht datzelfde aggregaat de boel staat op te laden. Dat is dus niet zo, en om dit te bewijzen hebben steeds meer duurzame machines automatisch gegenereerde rapporten waarop de bespaarde hoeveelheid CO2 en stikstof is te zien. Onlangs stond een van onze hybride aggregaten bij een project waar trillingen werden gemeten op een brug. Normaal moet het aggregaat 24 uur draaien maar door deze hybride oplossing bespaarden we ruim 80 procent aan diesel. Als je zulke cijfers aan je klanten kunt laten zien, dan helpt dat enorm.’
De transitie vraagt om kennis
Bij verhuurbedrijf Loxam merken ze dat ook. Het bedrijf presenteerde een plan waarin het uitlegt hoe het de komende jaren zijn CO2-uitstoot wil verminderen. Marketeer Rico van den Heuvel legt uit: ‘Van onze uitstoot is 60 procent afkomstig van het gebruik van machines door onze klanten. Daarom investeren wij enorm in emissiearme machines.’
Het moet leiden tot een emissiereductie van 50 procent tussen nu en 2030. ‘Het is natuurlijk nog onduidelijk hoe de toekomst eruit gaat zien, maar een ding is zeker en dat is dat er steeds meer emissiearme, en uiteindelijk emissievrije technieken zullen komen. Maar het blijft niet bij materieel: de transitie vraagt ook om kennis.’
Het is belangrijk dat mensen weten hoe een hybride aggregaat werkt, anders krijg je sceptische reacties
Loxgreen als speciaal label
Mede daarom heeft Loxam onlangs haar eerste Loxgreen-vestiging geopend waarvan er in 2022 meer zullen volgen. ‘Loxgreen is een speciaal label voor duurzame machines. Dat doen wij omdat er vraag naar is, omdat de regelgeving verandert, maar ook omdat we een leidende rol willen innemen in het verduurzamen van de machineverhuur.’
De Loxgreen-vloot omvat vooral elektrische en hybride technieken maar wordt voortdurend aangevuld met nieuwe oplossingen, zoals waterstof. ‘Over een tijdje ziet het technische landschap er vast weer heel anders uit, want de ontwikkelingen in de energietransitie gaan razendsnel.’
Schone machines zijn ook slim
Berrie Boer van 123 Machineverhuur stelt eveneens dat de rol van verhuurbedrijven niet ophoudt bij het afleveren van de machines. Hij constateert dat er minstens zoveel vraag is naar kennis over duurzaam werken. Daarom organiseerde zijn bedrijf de 123 Greendays, waar geïnteresseerde partijen konden kennismaken met de duurzame vloot.
‘We hebben daarvoor gericht klanten uitgenodigd, maar ook ons eigen personeel. Het is belangrijk dat iedereen binnen ons bedrijf op zijn eigen niveau weet waar deze transitie over gaat.’
Boer benadrukt dat het werken met emissiearm materieel ook wat van de gebruiker vraagt. ‘We hebben het over schone machines, maar tegelijk zijn dat ook slimme machines’, zegt hij. ‘De hele benadering van omgaan met energie moet op de schop. Die kennis heeft het grootste deel van de bouwsector nog onvoldoende in huis, maar wij hebben dat wel. Daarom kunnen verhuurbedrijven een grote rol spelen bij het invoeren van nieuwe technieken.’
Tekst: Mischa Bijenhof; foto's Boels, Loxam, 123 Machineverhuur
